STOICIZMI DHE EPIKUREANIZMI

Nga Lorena Stroka

Një nga polemikat më të mëdha në historinë e Filozofisë është ajo midis Stoicizmit dhe Epikureanizmit. Të dyja shkollat ​​u krijuan pothuajse në të njëjtën kohë, pas vdekjes së Sokratit, lulëzuan dhe ranë, fituan mijëra pasues dhe të dyja mbijetojnë deri më sot, kryesisht falë teorisë së tyre morale. Nga ana tjetër, ndjekësit e tyre janë konsideruar gjithmonë rivalë. Jo pak herë ata kanë shkëmbyer komente përçmuese në luftën për titullin e filozofisë më të mirë të jetës. Rrallë ndodh që dikush të flasë në mënyrë pozitive për filozofinë “kundërshtare”. Prandaj, Seneka është një rast i veçantë.
Ai e deklaron veten Stoik. Të gjithë e dinë këtë, por pavarësisht kësaj, ai nuk harron të citojë shpesh emrin e Epikurit në veprat e tij, apo të vlerësojë epikurianët e tjerë, si Mitrodorosin, Hermarkun si dhe të lavdërojë “armikun”. Në Letrat Etike ai përpiqet të orientojë Luciliusin në studim, në mënyrë që të mos e shpenzojë kohën duke u marrë me shkrimtarë të cilët nuk do t’i ofrojnë asgjë thelbësore edukimit të tij filozofik. Kjo nuk do të thotë që i sugjeron të lexojë vetëm Stoikët. Filozofët dhe shkollat ​​filozofike kanë shumë për të ofruar. Jo vetëm Presokratët, Platoni dhe Aristoteli, por edhe “armiku” i përjetshëm i Stoikëve, Epikuri. Dituria mund të vijë edhe nga “kampi” kundërshtar.

Seneka nuk është në “kampin e armikut”, por në kampin e Filozofisë. Filozofia nuk është një betejë për epërsinë e më të fortëve dhe as ndonjë luftë shkollash, përkundrazi ajo është lufta e pandërprerë e njeriut karshi paragjykimeve, gjykimeve dhe bestytnive. Ajo synon të vërtetën, lirinë, njohjen e vetvetes, pse jo dhe lumturinë. Dhe në këtë, të gjitha shkollat ​​dhe filozofët janë aleatë, në të njëjtin kamp, sa epikureanizmi po aq dhe stoicizmi. Në fund të fundit, ato që i bashkojnë duket se janë më shumë se ato që i ndajnë./albstroka.com

© AlbStroka.com